ਖਿੜਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ: ਡ੍ਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਚੋਣ ਦੁਆਰਾ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ
ਖਿੜਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ: ਡ੍ਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਚੋਣ ਦੁਆਰਾ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 21 ਨਵੰਬਰ 2023
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੇਤ ਕਣਕ-ਝੋਨੇ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਪਿੰਡ ਅਦਾਲਤਪੁਰ, ਕਲਾਨੌਰ ਤਹਿਸੀਲ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਦੁਆਰਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਏ ਰਚਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਹੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਡ੍ਰੈਗਨ ਫਰੂਟ (Dragon Fruit) ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਚੋਣ ਦੁਆਰਾ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਰਚੀ ਹੈ।
2019 ਵਿੱਚ ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਫ਼ਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਖੇਤੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਕੇ ਇੱਕ ਡਰੈਗਨ ਫ਼ਰੂਟ ਹੈਵਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਡ੍ਰੈਗਨ ਫਰੂਟ (Dragon Fruit) ਦੀ ਖੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਖਰੀਦੇ ਗਏ ਡਰੈਗਨ ਫਲਾਂ ਦੇ ਲਗਭਗ 2400 ਪੌਦਿਆਂ ਨਾਲ 0.5 ਹੈਕਟੇਅਰ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਫਾਰਮ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਿਆ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਕਾਫੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ । ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਲਵਾਯੂ ਨੇ ਕਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਪਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਲਈ ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਿੰਚਾਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਕੀਟ ਨਿਯੰਤਰਣ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਰਵਿਘਨ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਾਹਰਾਂ ਤੋਂ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਮੰਗਿਆ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਸਨੂੰ ਸਹੀ ਫਾਰਮੂਲਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ । ਮੌਸਮੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਗਰਮੀਆਂ ਅਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦੋਵਾਂ ਮੌਸਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਉੱਲੀ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੋ ਕਿ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਮਈ ਤੋਂ ਜੂਨ ਤੱਕ ਅਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਲਗਭਗ 15 ਕੁਇੰਟਲ ਦੀ ਫਸਲ ਨਾਲ 3 ਲੱਖ ਸਾਲਾਨਾ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਉਤਪਾਦ ਉਸਦੀ ਆਪਣੀ ਦੁਕਾਨ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਮੰਡੀ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਉਪਜ ਲਈ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਬਣਾਇਆ।
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਤਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਡਰੈਗਨ ਫਰੂਟ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਖੇਤੀ ਖੋਜਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬੇ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਖੇਤੀ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖਾਸ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਵੇਚਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਨੂੰ ਤੋੜਨ।ਦ੍ਰਿੜਤਾ, ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਲਾ ਦੀ ਇੱਕ ਛੂਹ ਦੁਆਰਾ, ਤਜਿੰਦਰ ਨੇ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਚੋਣ ਦੁਆਰਾ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖਿੜਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।